Ik hou van Malala, maar de onderbouwing van het Nobelcomité voor deze Nobelprijs ondermijnt de rechten van kind.
Gepubliceerd op 17 november 2014 door Peter Gray in Freedom to Learn
Iets meer dan een maand geleden kondigde het Noorse Nobelcomité aan dat de toekenning van de Nobelprijs voor de Vrede voor 2014 naar Kailash Satyarthi en Malala Yousafzay zou gaan. De aankondiging vermelde dat de prijs is gegeven voor “het recht van alle kinderen op onderwijs” en verder werd uitgelegd dat: “Kinderen naar school moeten gaan en niet financieel mogen worden uitgebuit.” (Wat in cursief staat is mijn tekst). Sinds de dag van die aankondiging heb ik een aantal e-mails ontvangen met de vraag wat mijn gedachten zijn over deze prijs en de formulering van het Nobel Comité. Hier is mijn mening.
Als eerste wil ik zeggen dat ik van Malala hou, net als miljoenen anderen over de hele wereld. Ze is een model voor ons allemaal van intelligentie en moed die we kunnen aantreffen bij jonge mensen. Ze begon zich uit te spreken over het recht van meisjes op onderwijs in 2009, toen ze 11 of 12 jaar oud was, en beschreef haar eigen strijd om naar school te kunnen in Pakistan onder de Taliban.
In oktober 2012, nadat ze was ingestapt in een schoolbus in het Pakistaanse district Swat, had een schutter aan boord van de bus haar naam genoemd, en op haar geschoten. Één van de kogels ging door de zijkant van haar gezicht en liet haar bewusteloos en in kritieke toestand achter. Maar haar toestand verbeterde en zij werd vervolgens voor revalidatie naar een ziekenhuis in Birmingham, Engeland, overgebracht. Ze is nu een high-school student in Birmingham en de jongste persoon ooit die wordt beloond met een Nobelprijs. De mede-ontvanger van de prijs, Kailash Satyarthi, verdient dit eveneens. Hij is al lange tijd een onvermoeibare, moedige en zeer effectieve demonstrant tegen kinderarbeid en de uitbuiting van kinderen voor financieel gewin.
Mijn enige bezwaar met betrekking tot deze prijzen ligt in het argument van het Nobelprijs comité: “Kinderen moeten naar school gaan.” Deze uitspraak – ingebed in een verklaring zogenaamd ter ere van de rechten van het kind – onthult onbedoeld het gebrek van dit comité, en van de wereld, aan respect voor de rechten van het kind. Helaas zien we uitspraken als deze regelmatig.
Een van de meest sterke voorbeelden is in de formulering van de Verklaring van de Verenigde Naties inzake de rechten van het kind, waar Principe 7 de woorden omvat “elk kind heeft het recht onderwijs te ontvangen, wat gratis en verplicht zal zijn.” (Nogmaals, het woord in cursief is van mij). Met andere woorden, volgens de Verenigde Naties heeft elk kind recht op onderwijs dat hij of zij niet kan weigeren! Een dergelijk Orwelliaanse dubbelspraak – het kind zijn recht om te worden gedwongen om dag na dag, jaar na jaar, door te brengen op een plek die voor het kind lijkt op een gevangenis – illustreert perfect het gebrek van onze wereld aan respect voor kinderen.
Zou het niet beter zijn in een wereld te leven die verklaarde dat elk kind het recht heeft op een educatieve keuze? Ieder kind moet het recht hebben om het onderwijs dat de staat biedt te weigeren. Miljoenen kinderen over de hele wereld lijden in scholen. Sommigen – een toenemend aantal feitelijk – plegen zelfmoord omwille van wat er wordt gedaan met ze op school. Maar ze hebben geen keus. School is verplicht. In veel landen is thuisonderwijs illegaal. Ook is het in veel landen illegaal voor families om hun kinderen in te schrijven op scholen die werken op andere pedagogische principes – principes die de vaardigheden en waardigheid van kinderen respecteren – dan die van de openbare scholen.
Ja, elk kind moet het recht op onderwijs hebben. Maar elk kind moet ook het recht hebben op het soort onderwijs dat bij hem of haar past, waarin hij of zij werkelijk leert, waar hij of zij gelukkig is! De staat heeft niet het recht om onderwijs te dicteren. De staat moet dat soort controle over gezinnen en kinderen niet hebben. Waarom staan wij dat toe? Waarom staan we niet op en stoppen dit in het belang van onze kinderen? Het is geweldig om kinderen te beschermen tegen kinderarbeid, maar als we ze vervolgens naar scholen sturen die zijn gebouwd als afgesloten, gedwongen werkplekken en detentiecentra, doen we het dan uiteindelijk wel goed voor hen?
Heb jij iets geleerd vandaag? 