December 9, 2014 door Bruce Smith
Bijna achttien jaar ervaring met Sudbury scholen heeft voor mij volledig bevestigd dat dit model het meest krachtige leren, het transformatief[1] leren, faciliteert. Het ‘waarom dit zo is’ blijft een uitdaging om uit te leggen. Het Sudbury schoolmodel werkt op een heel andere manier dan regulier onderwijs in welke vorm dan ook. Het model laat kinderen doen wat ze zelf kiezen in een gemeenschap van alle leeftijden door elkaar. De gemeenschap is gebaseerd op respect en verantwoordelijkheid en iedereen heeft een gelijke stem in de besluitvorming. Hier groeien kinderen op tot zelfbewuste, zelfverzekerde en capabele jonge volwassenen. Maar hoe?
Ik heb mijn eigen vertrouwen ontwikkeld in scholen zoals de Alpine Valley School[2] door een paar verschillende bronnen te bestuderen. Als eerste en belangrijkste bron gelden de oud-studenten die al meer dan een halve eeuw het levend bewijs vormen van het succes van dit model (Ik beveel de vele video’s en boeken aan die de ervaringen van alumni documenteren waarvan sommige van de Alpine Valley School[3]). Als tweede kan ik de groeiende hoeveelheid bewijsmateriaal noemen die onafhankelijk van het Sudbury model de ervaringen in onze scholen ondersteunen en die de principes onderbouwen waarop onze scholen rusten. Als belangrijkste kan ik het werk van mensen als Peter Gray[4] en Lenore Skenazy[5] noemen.
Het is in deze context dat door het kijken naar een RSA Animatie van Daniel Pink, ik geschokt was door hoe goed zijn betoog overeenkomt met wat voorstanders van het Sudbury model al decennia zeggen.
Als de auteur van ‘Drive: De verrassende waarheid over wat ons motiveert’[6], heeft Pink bevindingen in de psychologie en economie bestudeerd, alsook de praktijk in de zakenwereld. Hij identificeert drie factoren als bijzonder bevorderlijk voor prestaties en het gevoel van persoonlijke tevredenheid:
autonomie, die hij omschrijft als “onze wens om zelfgericht, ons eigen leven te leiden”;
en- beheersing, of “onze drang om beter te worden in dingen”;
en - doel, de drive om bij te dragen aan het maken van iets beters.
Pink zoomt in op autonomie, beheersing, en het doel binnen vijf minuten van de in totaal 11 minuten durende lezing (geïllustreerd door geanimeerde aantekeningen en schetsen die Pink’s woorden echt tot leven brengen).
Zoals ik al zei, wat me opviel was hoe ongelooflijk consistent zijn betoog is met ervaringen met het Sudbury Model: mensen van alle leeftijden kiezen liever hun eigen activiteiten, en hebben de neiging om dingen te kiezen omdat ze leuk en/of uitdagend zijn of omdat ze helpen verder te komen. En misschien wel het allerbelangrijkste: Dit is alleen mogelijk wanneer mensen voldoende respect krijgen. In Pink’s woorden:
Wetenschap laat zien dat beheersing van vaardigheden bij ons heel, heel diep zit, en het laat zien dat we zelfsturend willen zijn. Ik denk dat het belangrijkste is dat we beginnen met mensen te behandelen als mensen, en niet als kuddedieren. Als we voorbij de ideologie van het belonen en straffen komen en de wetenschap serieus nemen, denk ik dat we uiteindelijk betere organisaties en werkomstandigheden creëren waar we allemaal bij gebaat zijn.
Conventionele denkers gaan ervan uit dat kinderen niet of onvoldoende in staat zijn hun eigen leerproces te regisseren. Een standpunt dat alhoewel nog steeds door velen wordt aangehangen, het tegenovergestelde veronderstelt dan wat Daniel Pink heeft gevonden. De Alpine Valley School en soortgelijke scholen vertellen hun studenten: “Wij vertrouwen je in je keuze wat je doet. Laten we je niet in de weg lopen”. Dat is reden waarom, als je jongeren hun tijd en activiteiten laat bepalen in democratische gemeenschappen met een mix aan leeftijden, dit tot ongelooflijke resultaten leidt. Het is namelijk in overeenstemming met de manier waarop we ons hebben ontwikkeld als soort, naast dat het de kwaliteiten bevordert die we het meest nodig hebben voor de toekomst.
Hoe kunnen we leren maximaliseren? Met respect voor individuen en door hun aangeboren nieuwsgierigheid en intense drijfveren om te onderzoeken en dingen meester te worden zijn werk te laten doen. Sir Ken Robinson[7] en James Marcus Bach[8] hebben beide betoogd dat de menselijke ontwikkeling onverenigbaar is met het industriële, assemblagelijn denken. Een veel nauwkeuriger en behulpzaam metafoor komt uit de traditionele landbouw, waar het succes volgt uit het ondersteunen van de natuurlijke groeiprocessen zonder te proberen ze te controleren.
Onder deze omstandigheden, die zowel hun leven en de wereld als geheel verbeteren, zullen kinderen zich hartstochtelijk en positief in oneindig veel speelse uitdagingen storten. Het hangt allemaal af van onze keuzes en bereidheid ze te respecteren en vertrouwen te hebben in hun natuurlijke aanleg te streven naar autonomie, beheersing, en een doel.
[1] Transformatief leren = leren waarin de kritische reflectie op ervaring centraal staat. Het transfomatieve leren kenmerkt zich volgens Kegan (1994) door de houding om kritisch te staan tegenover autoriteit, gezaghebbende tekst, cultuur, maar evenzeer tegenover de eigen identiteit. (Kegan, R. (1994) In over our heads: The mental demands of modern life. Cambridge (MA): Harvard University Press)
[2] Alpine Valley school is een Sudbury model school, in Colorado, U.S.A.
[3] Youtube: https://www.youtube.com/watch?v=9Kms9aSNNXQ Nikole Beckwith and others.
[4] Peter Gray (March 5, 2013) Free to Learn: Why Unleashing the Instinct to Play Will Make Our Children Happier, More Self-Reliant, and Better Students for Life
[5] Lenore Skenazy (April 19, 2010) Free-Range Kids, How to Raise Safe, Self-Reliant Children (Without Going Nuts with Worry), Jossey-Bass; 1 edition.
[6] Daniel Pink (April 5, 2011) Drive: The Surprising Truth About What Motivates Us.
[7] http://en.wikipedia.org/wiki/Ken_Robinson_%28educationalist%29