“Hoe zal mijn kind weten waarin het is geïnteresseerd als het er nooit aan wordt blootgesteld?” is een veelgehoorde vraag op Sudbury scholen schrijft JD Stillwater, van de Circle school. “Aan deze vraag is een aanname gekoppeld, namelijk: “Het is mijn verantwoordelijkheid als volwassene een kind in aanraking te laten komen met wat de moeite waard is, en het is de kans van het kind om hier iets mee te doen of niet.” Er ligt hieraan een andere, subtielere veronderstelling ten grondslag: “Leren is iets voor kinderen” – of misschien de meer verraderlijke “Kinderen zijn er om te leren.” Daarnaast gaat het ervan uit dat de volwassene weet waarin een kind geïnteresseerd zou moeten zijn.”
Ik volgde een discussie op een van de Forums van Sudbury scholen en daar werd dit onderwerp besproken vanuit het perspectief van de rol van volwassenen in de school. Ook bij ons een veel gehoorde vraag: “Worden studenten wel aan voldoende verschillende dingen blootgesteld? Moeten de stafleden en experts zich niet met meer activiteiten bezig houden, zodat studenten met meer dingen in aanraking komen? Als die stafleden en experts nou eens die dingen gingen doen waarvan zij zelf genoten op school?”
Over dit onderwerp bestaan twee verschillende visies:
Visie 1
Blootstelling is oké als er geen dwang wordt toegepast en het op een natuurlijke wijze ontstaat, door activiteiten die ondernomen worden door mensen van verschillende leeftijden in de school. Mensen zijn een constante bron van inspiratie, debat en nieuwe ideeën, en dat geldt voor alle leeftijden. Dus ik denk niet dat kinderen baat hebben bij mensen van een bepaalde leeftijd uit hun omgeving – kinderen zullen leren van mensen van alle leeftijden, want iedereen heeft andere dingen aan te bieden.
Visie 2
Er moeten juist meer volwassenen in de school komen, volwassenen (stafleden, ouders en vrijwilligers) die dingen doen zodat kinderen het kunnen zien en vragen kunnen stellen als ze dat willen. Er is geen reden dat volwassenen hun interesses en talenten en passies moeten verbergen en moeten vermijden om kinderen te “besmetten” met hun prioriteiten’.
Brooke Armstrong (Arts & Ideas Sudbury School, Baltimore) schrijft: “Ik denk dat het probleem neerkomt op de intentie waarmee iets wordt gedaan, zoals het vaak is op Sudbury scholen. Neemt de volwassene in de school deel aan activiteiten, om te proberen een vonk te doen overslaan of hen “bloot” te stellen? Of doen ze het omdat ze gewoon wat tijd hebben tijdens hun dag en gebruiken ze die tijd om deel te nemen in iets wat ze zelf bevredigend vinden?”
“Het komt allemaal neer op de intentie waarmee je dingen doet in de school. Zelfs als je er echt, echt van overtuigend bent en het er uitziet dat het niet dwingend is, dan nog kan het zijn dat het de bedoeling is om een vonk te doen overslaan of aan te bieden. “
“Stafleden doen vaak dingen die ze gewoon graag doen. Brooke zegt: “Zo houd ik van breien en neem dat soms mee naar school. Dan verandert een middag ineens in een “brei-klasje”. Als kinderen mee willen doen of gewoon willen zitten en kijken, zijn ze meer dan welkom. Maar dat is niet mijn doel – ik doe het gewoon om wat te doen te hebben, want ik heb gelukkig soms een paar minuten de tijd en ik vind het ontspannend. Als kinderen meedoen of kijken of vragen stellen – of als ze dat niet doen – dat is echt helemaal niet belangrijk voor mij.”
Brooke vervolgt: “Ik kan je vertellen dat ik eens in de zoveel tijd een activiteit of een idee meebreng naar school met de hoop dat een kind of meerdere kinderen eraan deel willen nemen. Maar dit komt voort uit onze echte relatie. Bijvoorbeeld – we hebben een tiener hier die goed is in het maken van kunst met afval producten. We hebben een moeder die ongelooflijk is in het maken van hergebruikte poppen van oude Barbie’s. Een ander staflid stelde de tiener voor om die moeder uit te nodigen voor een workshop. Met het expliciete doel van het ontplooien van die tiener in iets waarin ze is geïnteresseerd, MAAR (!!!!) de reden dat dit staflid dit deed was omdat ze oprechte vrienden is met de tiener. Net als in de “echte” wereld – als ik een vriend heb waarvan ik weet dat die geïnteresseerd is in yoga, en ik zie dat er een gratis Yogales wordt aangeboden – zou ik dat aan die vriend vertellen of haar uitnodigen om met me mee te gaan. Niet omdat ik wil dat ze wordt blootgesteld aan iets nieuws, maar omdat ze mijn vriend is en ik iets zag waarin ze misschien geïnteresseerd is.”
Vanuit het gezichtspunt van een ouder, schrijft Kenneth Roberts dat hij blij is dat deze mailuitwisseling er is. Hij schrijft: “Ik wil ook niet dat mijn kinderen worden gedwongen om aan alles deel te nemen waar ze niet in geïnteresseerd zijn, maar het idee van blootstelling aan meer opties is aantrekkelijk. Onze school (Sudbury school in Atlanta) is een zeer kleine school met overwegend 4 tot 8 jarigen en er lijkt niet veel stimulans te zijn. Welke observatie heeft iemand rond de grootte van de school en de effectiviteit van het model? Hoe zit het als de school gemeenschap nog erg jong is (in leeftijden)? “
Bruce (Alpine Valley School) vervolgt: “In zekere zin stelt de school studenten bloot, middels het democratisch proces, aan bijvoorbeeld welke apparatuur, benodigdheden, materialen en mensen er in de school staan. Mijn punt is dat wanneer de studenten dit proces beheersen, op grond van de democratische structuur en, meer specifiek, door te beslissen welke, wanneer en onder welke voorwaarden volwassenen (inclusief vrijwilligers, instructeurs en de stafleden) op de campus kunnen zijn, dan kunnen ze daarmee hun omgeving sturen. Is het moeilijker wanneer de school klein is? Natuurlijk. Maar doordat ik meer dan 18 jaar deel uit maak van kleine scholen, en met 50 jaar ervaring in het model om op terug te vallen, weet ik dat je heel weinig mensen nodig hebt om een rijke, levendige omgeving te hebben, en weet ik dat de hoeveelheid blootstelling aan aanbod in een Sudburyschool in de regel veel groter is dan in scholen waar aanbod meer wordt gedreven en geleid door volwassenen.”
Caroline Chevasse van de Arts and Ideas Sudbury school zegt: “In de 7 jaar dat ik gezinnen geïnterviewd heb, heb ik nog nooit gehoord dat kinderen zich druk maken over aanbod. Voor mij is het duidelijk een probleem van volwassenen. Het is zo’n vastgeroest beeld voor sommige mensen dat dit een zekerheid biedt dat er geleerd wordt. Sudbury scholen dagen dat beeld uit.
Op het eerste gezicht, toen ik voor het eerst leerde over het Sudbury model, jaren geleden, heb ik me ook gericht op de kwestie van het blootstellen aan aanbod. Ik had ten onrechte aangenomen dat het model betekende dat de volwassenen passieve, bijna non-wezens waren die geen invloed durven uit te oefenen op de kwetsbare Sudbury kinderen die onder de invloed van de intelligente, gevoelige en ervaren volwassenen verpletterd zouden worden. Tot ik begon met het bezoeken van scholen en zag hoe de dingen werkelijk waren. Ik zag stafleden vol persoonlijkheid die niet terughoudend waren; ze waren een onderdeel van de mix, niet de drijvende kracht achter de mix.
Opvallend vond Caroline Kenneth’s opmerking: “Onze school is zeer klein met kinderen tussen de 4 en 8 jaar en er lijkt niet veel stimulans te zijn.” Caroline zegt: “Ik kan me dat niet voorstellen, met die leeftijdsgroep in het bijzonder. Ik denk niet dat die kinderen anders zijn dan de kinderen die ik hier zie, die bezig zijn vanaf het moment van binnen komen tot het moment dat ze vertrekken. Ze zijn elkaars stimulans – wat het ook is dat ze kiezen om na te streven. Wat ze voor zichzelf verzinnen is echt het beste, hoewel het op die manier door volwassenen ogen, vanuit andere waarden, er anders uit kan zien. Zelfs toen we een school van 9 en 11 kinderen hadden zag ik de kinderen geen gebrek hebben aan dingen die ze deden. Ze ondernemen de hele dag dingen.”
“Wij moedigen ouders altijd aan om hun kinderen te vertellen om “de experts” van hun school te zijn. Alle problemen van gebrek aan stimulans of blootstelling die belangrijk zijn voor de kinderen kunnen dan worden behandeld door de kinderen zelf.”
Heb jij iets geleerd vandaag? 